ایمنی ساختمانهای شهر متولی واحد ندارد/ نیاز به دستور مقام قضایی برای پلمب سازههای ناایمن
تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۳۶۶۴۳
متخصص حوزه معماری و شهرسازی با اشاره به اینکه شهرداری به تنهایی نمیتواند، ساختمانهای ناایمن را ساماندهی کند، گفت: ایمنی ساختمانهای شهر، اگر فقط یک متولی داشته باشد، سبب پاسخگویی دستگاه مسئول میشود، ولی قوانین اینگونه نیست.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، همزمان با سالگرد وقوع زلزله بم و کشته شدن هزاران نفر از ساکنان این شهرستان تاریخی در فاجعهای تلخ، بحث احتمال وقوع زلزله و مخاطرات آن برای پایتخت به طور جدی دنبال میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تقریباً فعالیت همه دستگاههای مسئول که کنار هم چیده میشود، هنوز هیچ یک نتوانستند گره کور ارتقا ایمنی ساختمانها را باز کنند و هر روزه هشدارهای نگران کنندهای درباره ایمنی سازهها به ویژه ساختمانهای بلند مرتبه و مهم منتشر میشود. برخی از وجود خلاء قانونی برای ساماندهی این وضعیت نام میبرند و برخی دیگر از اهمالکاری مسئولان ذیربط. اما چه چیزی سبب شده که هیچ کس یکبار برای همیشه نتواند به این داستان پایان دهد؟
اهمیت تحمل بار دینامیکی توام با بار استاتیکی
در همین رابطه، عبدالرضا گلپایگانی معاون شهردار سابق تهران و متخصص حوزه معماری و شهرسازی به خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، گفت: ساختمانی که در برابر نیروهای وارده مقاوم باشد، اساس یک ساختمان پایدار را دارا است.
او با بیان اینکه نیروهای وارده شامل بار مرده و زنده است، افزود: تعداد نفراتی که وارد ساختمان میشوند، بار زنده محسوب میشوند که میتوانند باشند یا نباشند. بار مرده هم، وزن خود ساختمان است. در وهله اول یک ساختمان باید بار مرده و زنده را تحمل کند.
گلپایگانی اظهار کرد: غیر از موارد مذکور به عنوان بارهای استاتیکی، یکسری بار دینامیکی مانند باد و زلزله به ساختمان وارد میشود که البته در کشور ما باد خیلی تعیین کننده نیست و زلزله اهمیت بیشتری دارد.
او ادامه داد: البته اتفاقاتی روی میدهد که عناصر انتقال بار را از بین میبرد. آتشسوزی از آن جمله است؛ حرارت باعث سوختن و ضعف ساختار میشود. همچنین بهرهبرداری بد از ساختمان هم میتواند سازه را با مشکل مواجه کند.
این متخصص حوزه شهری با ذکر مثالی افزود: مثلا تعداد تماشاچیان استادیومی در انگلیس بیشتر از حد مجاز بود که با بالا پایین پریدن سبب تخریب ساختمان شدند. همچنین پلاسکو برای استفاده اداری ساخته شده بود، اما به کارگاه تولیدی تبدیل و علاوه بر آن، بار زیادی بر پلاسکو وارد شد. الیافی که به راحتی میسوزند در آن وجود داشت و به خاطر بهرهبرداری بد، مشکلات ساختمان حین آتش سوزی تشدید شد.
ایمنی ساختمانهایی که قبل از آیین نامه ۲۸۰۰ ساخته شده، باید کنترل شوند
وی با بیان اینکه ساختمان باید در برابر بارهای وارده مقاوم باشد، گفت: آییننامه و اصول مهندسی برای همین وجود دارد. آییننامهها نظارت میکنند که ساختمان منطبق بر آن ساخته شود. در موضوع زلزله، مقررات ملی ساختمان آیین نامه ۲۸۰۰ وجود دارد که حداقلهایی برای تهران در نظر گرفته است. این مقررات از تاریخی به بعد الزامی شده، اما بناهایی که قبل آن ساخته شدند با این معیار ساخته نشدهاند که باید این بناها نیز کنترل مجدد شوند.
گلپایگانی در پاسخ به این سوال که چرا برخی ساختمانهای تهران استاندارد نیست، ادامه داد: بعضی از بناهایی که پیش از آییننامه ملی ساخته شده، گرچه در زمان طراحی و ساخت بر اساس آیین نامههای بین المللی ساخته شدند، اما ممکن است بر اساس شرایط تهران ساخته نشده باشد و این ساختمانها باید از نظر ایمنی سازهای مجدد کنترل شوند که این کار سختی است.
مقامسازی سازهها در برابر زلزله زمانبر است
معاون سابق شهردار تهران با بیان اینکه تعداد زیادی ساختمان در تهران وجود دارند که باید کنترل شوند، افزود: مصوبه شورای شهر بعد از ماجرای پلاسکو این بود که باید ساختمانها کنترل شود. آنچه الزام بیشتری دارد این است که از نظر آتشسوزی کنترل شود. نمیتوان همه ساختمانها را در برابر زلزله و آتش سوزی و باد به سرعت مقاوم کرد و وقتی دیدیم کنترل ساختمانها از نظر آتش نشانی سریعتر ایمنی را حاصل میکند، آن را در دستور کار قرار دادیم.
به گفته او، اما در نقص سازهای باید کل سازه ایمن شود و ممکن است همه ساختمانها به سرعت ایمن نشوند.
ضرورت بررسی و نظارت دقیق سازمان نظام مهندسی
این متخصص حوزه شهرسازی با بیان اینکه عمدتا ساختمانهایی که قبل از تدوین مقررات ملی ساختمان ساخته شدند، ایمنی کمتری دارند، اظهار کرد: البته با اطمینان نمیتوان گفت همه ساختمانهای قدیم و حتی جدید بر اساس نقشه ساخته شده و لذا باید سازمان نظام مهندسی، به دقت عملکرد عضوش را کنترل کند و اگر اشکال داشت با آن برخورد کند.
شهرداری به تنهایی نمیتواند، ساختمانهای ناایمن را ساماندهی کند
گلپایگانی در خصوص سازوکار برخورد با ساختمانهای ناایمن گفت: پلمب ساختمانهای ناایمن با مسائل معیشتی، اقتصادی و اجتماعی گره خورده است که البته تنها با دستور قضایی امکانپذیر است و شهرداری به تنهایی نمیتواند و این اختیار اجرایی را ندارد که سازهای را به واسطه ایراد ایمنی پلمب کند؛ لذا دستور مقام قضایی بررسیهای شهرداری یا هر دستگاه دیگری را به فشار بر متولی سازههای ناایمن میرساند.
این متخصص حوزه شهری افزود: درباره بررسی ایمنی سازهها، دشواری کار در فرآیند اجرایی است. متأسفانه در مقاطعی با مشارکت دستگاههای مسئول، کار جدی گرفته میشود و سپس رها میشود. هرچند خلاء قانونی در این خصوص وجود دارد، اما مسئله خلا قانونی، مسئله اصلی نیست، بلکه اجرای قانون مسئله مهمی است. قانون باید اجرا شود. گاهی در خود قانون خلا وجود دارد.
او ادامه داد: مثلاً ممکن است متولیهای یک کار مثل ایمنسازی سازه، در قانون مشخص باشد، ولی پیشبینی متناسب با هرگونه اقدام، برای ساکنین و تبعات اجتماعی آن نشده باشد.
تداخل وظایف و ناتوانی در شناسایی یک دستگاه به عنوان پاسخگو
گلپایگانی با بیان اینکه در خیلی مسائل قوانین پراکندهای داریم و انجام یک کار به چند متولی سپرده شده، اظهار کرد: مسئله ایمنی ساختمانهای شهر، اگر فقط یک متولی داشته باشد سبب میشود، مدیران همان دستگاه پاسخگو باشد، ولی قوانین ما اینگونه نیست. قوانین در خیلی موضوعات برای یک امر دهها متولی دارد که هیچ یک بر هم مستولی نیستند. مشخص نیست چه کسی مسئولیت دارد و صاحب شهر کیست. باید مدیریت یکپارچه شهری وجود داشته باشد تا بتوانیم خیلی از مشکلات را حل کنیم.
بر اساس اظهارات یکی از مدیران سابق پایتخت، میتوان دریافت در موضوع ایمنسازی سازههای بلند مرتبه و مهمی که پیشتر ساخته شده، تصمیم نهایی و برخورد قهری با قوه قضائیه بوده و شهرداری تهران و دستگاههایی مثل سازمان نظام مهندسی قدرت اجرایی برای برخورد با آنها را ندارند. همچنین تداخل وظایف و عدم مدیریت یکپارچه سبب شده، برخی دستگاههای مسئول، احساس تکلیف چندانی نسبت به مسئله ندشته و به تبع آن پاسخگویی جدی برایشان تعریف نشده باشد.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: شهرداری استادیوم آتش شهر تهران ساختمان های ناایمن ایمنی ساختمان ایمنی ساختمان ها متخصص حوزه ساخته شده آیین نامه آتش سوزی سازه ها بر اساس سازه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۳۶۶۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کمبود بیش از ۵هزار شیر هیدرانت آتشنشانی در مشهد
به گزارش قدس خراسان، دوربین، صدا، حرکت؛ اعلام یک حریق یا انفجار و صدای آژیر خودروهای آتشنشانی که برای رسیدن به محل حادثه حتی ثانیهها هم برایشان دیر است؛ اما هر صحنهای، یک پشت صحنه دارد و بازیگرانی که دیده نمیشوند؛ ولی کارشان پشتیبانی از آنهایی است که در صحنه نقشآفرینی میکنند.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد میگوید: معاونت فنی و توسعه سازمان آتشنشانی دو مأموریت مهم دارد؛ یکی بخش مرتبط با ساختمانها که هم شامل نگهداری ساختمانهای موجود میشود و هم ساخت ایستگاههای جدید و دیگری تجهیزات و ماشینآلات. در بحث نگهداری ساختمانها در فروردین امسال ۳۹۲ مورد اقدام صورت گرفته که بیشتر درخصوص تأسیسات بوده است.
هادی رجبیپور اضافه میکند: از اسفند سال گذشته تا پایان فروردین سال جاری تلاش زیادی برای جذب اعتبارات عمرانی انجام شد. سازمان آتشنشانی توانست با جذب ۹۷ درصدی اعتبارات عمرانی رتبه نخست این حوزه را در سطح شهرداری کسب کند.
کمبود ۱۰ ایستگاه آتشنشانی در مشهد
وی در خصوص ساخت ایستگاههای جدید عنوان میکند: با توجه به پیشبینیهای کارشناسی که در سالهای گذشته انجام شده بود، در نقاطی که ما محدودیت رسیدن به حریق را داریم، برنامه ساخت ایستگاه در دستور کار قرار دارد. در مشهد توسعه ایستگاهها به مرحله خوبی رسیده؛ اما تا رسیدن به نقطه استاندارد هم فاصلهای نهچندان دور باقی مانده است. در حال حاضر ۵۶ ایستگاه داریم و براساس مطالعات باید ۱۰ ایستگاه دیگر ساخته شود تا به استاندارد برسیم.
ساخت ایستگاه آتشنشانی بهار در بحرانیترین محدوده مشهد
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد با بیان اینکه یکی از مشکلات ما در این شهر محدودیت زمین است، ادامه میدهد: یکی از بحرانیترین نقاطی که در این کلانشهر به لحاظ ایمنی وجود دارد، محدوده احمدآباد است. دلیلش هم نبود زمین برای ساخت ایستگاه است. اگر زمان رسیدن آتشنشانی به حریق از یک حد مشخصی عبور کند و در واقع زمان طلایی را از دست بدهیم، اطفای حریق کار بسیار دشواری میشود. بنابراین در جانمایی ایستگاهها در هر منطقه مهمترین هدف، کاهش زمان رسیدن به حریق است. یکی از اقدامهایی که در فروردین امسال رقم خورد، تأمین زمین برای پایگاه آتشنشانی بهار در بیمارستان امام رضا(ع) بود. در حال حاضر قول مساعد را در این خصوص گرفتهایم، توافقها و صورتجلسهها انجام شده و تلاش میشود تا پایان بهار، زمین مورد نظر خریداری و پایگاه ساخته شود.
رجبیپور متذکر میشود: در بحث ایجاد ساختمانها، یکی از پروژههای مهمی که در دست اقدام داریم، پروژه ساختمان مرکزی آتشنشانی در میدان ابوطالب بوده؛ چراکه ساختمان مرکزی آتشنشانی استیجاری است. این موضوع از فروردین سال گذشته آغاز شده و قرارداد سه ساله داریم؛ اما تلاش میشود تا پایان این دوره مدیریت شهری به انجام برسد. سال گذشته میزان پیشرفتی که برای این پروژه درنظر داشتیم، محقق نشد. یکی از علل این موضوع هم تأمین نشدن مصالح در زمان مقرر بود. رویکرد امسال این است که بیشتر از پیشرفت در نظر گرفته شده برای پروژه، کار را جلو ببریم. در فروردین امسال ۶۰ درصد آرماتور مورد نیاز پروژه را تأمین کردهایم تا کارها تسریع شود.
سیستمهای اطفای حریق ساختمانها پس از اخذ پایانکار غیرفعال میشود
وی در خصوص ایمنی ساختمانهای بلندمرتبه هم به نکته قابل تأملی اشاره و عنوان میکند: ساختمانهای بلندمرتبه باید سیستم اطفای حریق داشته باشند تا در صورت آتشسوزی بلافاصله فعال شوند. معضل این است که سیستمهای اطفای حریق در این ساختمانها پس از اینکه همکاران ما در معاونت آموزش و پیشگیری تأیید میدهند، پس از بهرهبرداری مالکان ساختمان خودشان سیستمها را خاموش میکنند یا با تخلیه آب مخزن آنها را به حالت غیرفعال درمیآورند. شاید یک علتش موضوعات فرهنگی باشد که هنوز در زمینه ایمنی نهادینه نشده و احتمالاً بخشی از این موضوع نیز به دلیل هزینههای نگهداری این سیستمهاست.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد در ادامه میگوید: شهروندان هنوز به این فرهنگ نرسیدهاند که باید سیستم اطفای حریق ساختمانشان را فعال نگه دارند. حتی تعمیر و نگهداری دورهای آسانسور هم در خیلی از ساختمانها آن طور که باید و شاید انجام نمیشود و حوادث زیادی در این خصوص داریم.
مشهد نیاز به پهپاد آتشنشان دارد
یکی از وظایف معاونت فنی و پشتیبانی آتشنشانی، تأمین تجهیزات مورد نیاز برای افزایش ایمنی شهروندان است. رجبیپور با بیان این مطلب میافزاید: برخی حریقها در نمای ساختمان رخ میدهد که اگر سیستم اطفای حریق ساختمان قادر به مهار آن نباشد، آتشنشانی باید برای این موضوع اقدام کند که در ساختمانهای بلندمرتبه تجهیزاتی مانند نردبانهای بلند مورد نیاز است. در سطح کشور فقط آتشنشانی مشهد است که دو نردبان ۷۲ متری دارد. غیر از آن سه نردبان ۵۵ متری، یک نردبان ۶۲ متری، یک نردبان ۵۲ متری و هفت نردبان ۳۲متری داریم. این نردبانها در واقع برای اطفای حریق در ارتفاع استفاده میشوند. یکی از اقدامهایی که برای امسال در دستور کار داریم، تأمین پهپادهای اطفای حریق است که البته متأسفانه یک مقاومت غیرکارشناسی در این خصوص وجود دارد و در تلاش هستیم ضرورت اهمیت و فایده این موضوع را برای تصمیمگیران توجیه و آنها را به این کار ترغیب کنیم.
وی با اشاره به افزایش ساختمانهای بلندمرتبه در شهر مشهد، بر ضرورت تأمین لوازمی مانند نردبانهای ۷۲ متری بیشتری تأکید و بیان میکند: با توجه به اینکه باید این تجهیزات را از خارج کشور وارد کنیم و با وجود بحثهای تحریم و نوسانهای بازار ارز، این کار امکانپذیر نیست، باید از پهپادهای آتشنشان استفاده کنیم. در کشورهایی مانند آمریکا، چین و یکی دو کشور اروپایی موضوع پهپادهای اطفای حریق عملیاتی شده است. این پهپادها قیمت کمتری نسبت به نردبانهای ۷۲ متری دارند؛ اما چون در ایران تا به حال پهپاد نداشتهایم، موافقت نمیشود. سه شرکت دانشبنیان در خصوص تولید این پهپاد اعلام آمادگی کردهاند. یک شرکت تهرانی هم توانسته این پهپاد را مشابه چیزی که ما نیاز داریم، تولید کند. البته با آنچه مدنظر ماست، فاصله دارد.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد اذعان میکند: البته منکر ریسکهای این کار به عنوان یک محصول جدید نیستیم؛ اما با توجه به نیازی که داریم، این ریسک را پذیرفتهایم و معتقدیم تا قدمی برداشته نشود و آزمون و خطاهایی رخ ندهد، به محصول بیعیب و نقصی که بتواند نیازمان را برطرف کند، نخواهیم رسید. پس باید کار را از یک نقطهای شروع کرد تا به مرور عیبها برطرف شود.
فقط ۹۷۰ شیر هیدرانت برای آبگیری خودروهای اطفای حریق داریم
رجبیپور در ادامه صحبتهایش به کمبود شیرهای هیدرانت اشاره و بیان میکند: یکی دیگر از موضوعات بسیار مهمی که در چند سال گذشته به حاشیه رفته، بحث شبکه هیدرانت شهری است. مخازن خودروهای آتشنشانی برای آبگیری محدود بوده و زمانی که یک خودرو برای اطفای حریق میرود و حریق گسترش پیدا میکند، ظرف چند دقیقه آب مخزن تمام میشود. در این شرایط خودرو اطفا نیاز دارد سریع آبگیری شود و اینجاست که اهمیت شبکه هیدرانت مشخص میشود. برای تعیین تعداد استاندارد شبکه هیدرانت در مشهد مطالعهای انجام شد. مشهد بیش از ۶هزار و ۳۰۰ هیدرانت نیاز دارد در حالی که موجودی ما در حال حاضر ۹۷۰ هیدرانت است!
وی ادامه میدهد: روند ساخت و اضافه کردن شیرهای هیدرانت جدید خیلی کند است. سال گذشته فقط توانستیم ۵۰ شیر هیدرانت به شبکه اضافه کنیم و اگر بخواهیم با این روال پیش برویم ۱۰۰ سال زمان نیاز داریم که به عدد استاندارد برسیم. یکی از مشکلاتی که در خصوص توسعه شبکه هیدرانت وجود دارد، پراکندگی در سطح شهر است و دوم صدور مجوزهای حفاری بوده که دریافت آن از شهرداری مناطق زمانبر است.
رجبیپور اضافه میکند: سالهای پیش هماهنگی با شرکت آبفا هم لازم بود تا هنگام انجام عملیات نصب، آب منطقه قطع شود. امسال با دانشی که به آن دست یافتیم، بدون نیاز به قطعی آب منطقه میتوانیم عملیات اجرایی شیرهای هیدرانت را انجام دهیم. در حال حاضر کند بودن کار ما در بحث توسعه شبکه هیدرانت دو دلیل عمده دارد؛ یکی دریافت مجوز حفاری از شهرداری مناطق و دیگری بحث محدودیت اعتبارات است.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد میگوید: سال گذشته با کمیسیون حاشیه شهر صحبتی در این خصوص داشتیم که بخشی از اعتبارات پروژههای حاشیه شهر به این موضوع اختصاص یابد؛ زیرا متأسفانه سقفی که برای ایمنی در پروژههای حاشیه شهر در نظر گرفته شده، صفر است. این موضوع به مدیریت شهری برنمیگردد بلکه ذات این پروژهها اعلام نیاز از سمت اهالی محل بوده و هیدرانت جزو مواردی است که شاید مردم درباره آن آگاهی نداشته باشند یا اهمیتش را آن طور که باید و شاید ندانند. در صورتی که با توجه به تراکم جمعیت بالا و معابر کمعرضی که در حاشیه شهر داریم، خودروهای کوچک با منبع کوچک اعزام میشوند و اگر حریق گستردهای باشد و آب تمام شود، باید از نزدیکترین هیدرانت آبگیری صورت بگیرد. اگر این توافقی که انجام دادیم، محقق شود، هیدرانتهای لازم در حاشیه شهر را تأمین میکنیم.
رجبیپور تصریح میکند: کمبود شیرهای هیدرانت در اطراف حرم مطهر رضوی هم موضوع مهمی است و میتوان گفت بحرانیترین مناطق شهر به لحاظ ایمنی، منطقه ثامن، منطقه یک و حاشیه شهر است.
وی اظهار میکند: پیشبینی ما این است اگر تأمین اعتبار صورت بگیرد، سرعت توسعه شبکه هیدرانت به ۱۰ برابر آنچه در سال گذشته انجام دادیم، برسد و بتوانیم ۵۰۰ شیر هیدرانت در نقاط مختلف مشهد ایجاد کنیم. این کار با همکاری و همراهی مناطق قابل تحقق است.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتشنشانی مشهد میگوید: یکی دیگر از موضوعات تحت مسئولیت این معاونت همان طور که اشاره شد، بحث ماشینآلات و تجهیزات بوده که این هم شامل دو بخش است؛ یکی اضافه کردن ناوگان جدید با توجه به نیاز سازمان و دیگری نگهداری از ماشینآلات موجود.
رجبیپور ادامه میدهد: ماشینآلات آتشنشانی وقتی استارت زده میشوند باید با حداکثر سرعت و در کمترین زمان خود را به محل حریق برسانند. این موضوع نشان میدهد خودروهای عملیاتی باید همیشه در شرایط آمادهباش ۱۰۰درصد باشند.
وی یادآور میشود: در بحث ماشینآلات ما در مجموع ۳۶۰مورد ماشینآلات سبک و سنگین داریم که ۳۳۱ مورد اعلام خرابی صورت گرفته و نزدیک به ۵۰ درصد یعنی ۱۴۷مورد برای تعمیرات به خارج از سازمان و تعمیرگاههای بخش خصوصی اعزام شدهاند.
خبرنگار: معصومه مؤمنیان